دومین شماره مجله الکترونیکی پاسخ با موضوع «عرفان کیهانی» منتشر شد (قسمت جمع بندی و پایانی)

جمع بندی
تکیه‌گاه عرفان حلقه، شعور کیهانی است و خداوند تحت‌الشعاع بحث از شعور کیهانی مورد اشاره قرار می‌گیرد. «همۀ انسان‌ها می‌توانند در هوشمندی و شعور حاکم بر جهان هستی به توافق و اشتراک‌نظر رسیده، پس از آزمایش و اثبات آن، به صاحب این هوشمندی که خداوند می‌باشد، برسند.[72]
در این مجموعه از اصول و آموزه‌ها، ناشناختنی پنداشتن خداوند به کمک جایگزینی شعور کیهانی و کنار گذاشتن، کم‌رنگ کردن معرفت خدا و عشق به او آمده است و به این ترتیب تمام تکیۀ این عرفان از خداوند به شعور کیهانی که شعور هستی مادی است، منتقل و محدود می‌شود.
انسان نمی‌تواند عاشق خدا شود، زیرا انسان از هیچ راهی توانا به فهم او نیست و در حقیقت خدا عاشق انسان می‌شود و انسان معشوق می‌باشد و مشمول عشق الهی؛ و انسان می‌تواند تنها عاشق تجلی‌های الهی، یعنی مظاهر جهان هستی شود.[73] و تجلیات الهی مساوی شعور کیهانی.[74]
بنابراین انسان تنها می‌تواند هوشمندی هستی مادی را بشناسد و به آن عشق بورزد. این شالودۀ غیرالهی که به لحاظ روشی بر روی یافتن قدرت درمانگری به‌عنوان راه خداشناسی تکیه می‌کند، در مقام هدف‌گذاری کاملاً از خداوند دور شده و این طور بیان می‌دارد که:
«درمانگری، به‌عنوان یک روش تجربی برای درک عرفانی موضوع کمال، در راه رسیدن به اهداف زیر مورد استفاده قرار می‌گیرد: شناسایی و آشنایی عملی با هوشمندی حاکم بر جهان هستی (شعور الهی)، رهایی از گرفتاری در خویشتن، خدمت به خلق و انجام عبادت عملی، شناختن گنج درون و توانایی‌های ماورایی، انسان‌شناسی (به عنوان بخشی از خودشناسی)، حرکت در جهت نزدیکی به دیگران و فراهم نمودن امکان وحدت».[75]
در این اصل از اساس‌نامۀ حلقه که به هدف‌گذاری مربوط می‌شود، محوریت هوشمندی هستی مادی یا شعور کیهانی به‌صورت انحصار اهداف در گرایش به قدرت‌های ماورایی، استفادۀ عملی از قدرت هوشمندی کیهانی و نزدیکی انسان‌ها به هم بروز پیدا کرده است. نکتۀ مهم و قابل توجه در این اهداف این است که هیچ نامی از خداوند برده نمی‌شود و قدرت شعور کیهانی از نقشی اصلی برخوردار شده است.
با اینکه این اهداف نوعی خودمداری و انسان‌محوری را به نمایش می‌گذارد، اما تحلیل این اهداف در بافت کلی اصول و آموزه‌های عرفان حلقه، گویای نقش محوری شعور کیهانی است. تکیه بر شعور کیهانی به جای تکیه به خداوند، مبانی انسان‌شناسی حلقه را تحت تأثیر قرار داده است؛ چنان‌که از این منظر انسان فراتر از وجود شخصی خود در بستر هستی مادی، شعور و انرژی کیهانی تعریف می‌شود.

پانوشت : ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
[1]. طاهری، 2011 الف،180.
[2]. ابن‌عربی از اصطلاح سایه نیز استفاده می‌کند: «... نسبت غیر حق (سوی الحق) یا آنچه جهان (العالم) نامیده می‌شود، به‌حق مانند نسبت سایۀ انسان به اوست؛ یعنی جهان سایۀ خداست» (فصوص‌الحکم، فص 9، ص101).
[3]. طاهری1388ب،25-20.
[4]. همان،26.
[5]. ایزوتسو1379، 31.
[6]. کاکایی این مطلب را از کتاب فتوحات مکیه ج3، ص429 بازگو می‌کند. کاکایی1382، 230.
[7]. طاهری1388ب،27.
[8] - Stephen Hawking
[9]. به نقل از aftabnews.ir، کد خبر: 108084
[10]. طاهری در کتاب انسان از منظری دیگر صفحه‌های 40 ـ42 نکاتی درخصوص بیگ‌بنگ، سیاه‌چالۀ عظیم و... مطرح می‏‌کند که با دیدگاه‌های هاوکینگ مطابقت داشته و به‌نظر می‏رسد از آن اقتباس کرده باشد.
[11]. طاهری1388الف،58و ب، 1387.
[12]. طاهری1388ب،67.
[13]. ماتریالیست‏ها دنیای بی‏‌ابزاری را در مقابل دنیای ابزاری تعریف می‏‌کنند. بنابه اعتقاد ماتریالیستی عرفان و دنیای بی‏‌ابزاری در برابر دنیای ابزاری تعریف شده که همه چیز را مادی‏گرایانه می‏‌بیند و از آنجا که با شکست دیدگاه‏‌های مادی گرایانه در مقابل عشق، محبت، ایثار، هیجان و... مواجه شدند، آنها را متأثر از دنیای بی‏‌ابزاری دانستند. طاهری نیز در آموزه‏‌های به اصطلاح عرفانیِ خود پله‏‌های مسیر حرکت انسان را در دو پلۀ عقل (دنیای ابزار) و پلۀ عشق(دنیای بی‏‌ابزرای) دانسته و همواره بر پلۀعشق تأکید خاص دارد. (ر.ک: کتاب انسان و معرفت، ص 49 ـ 56.
[14]. طاهری1388ب،78.
[15]. طاهری1388الف،83وب79.
[16]. چون بیمار شوم او مرا درمان مى‌بخشد. شعرا/80
[17]. برگرفته از کتاب نگاهی متفاوت به عرفان حلقه، فصل سوم، حمیدرضا مظاهری سیف.
[18]. طاهری1388ب،15.
[19]. همان، 67.
[20]. همان،23.
[21]. همان.
[22]. طاهری1388الف،59.
[23]. همان،80.
[24]. طاهری، 1388الف،15.
[25]. طاهری 1388ب،27.
[26]. اسراء/44.
[27]. طاهری1388ب،26.
[28]. فیلیپ برگ،1989، 159.
[29]. شایگان1389.
[30]. کاپرا1375، 71و72.
[31]. کتاب جهان هولوگرافیک، معرف جهانی است که هر ذرۀ آن ویژگی‌های کل آن را در خود دارد و بسیاری از مفاهیم متافیزیکی را که ریشه در فلسفه و عرفان شرق دارد، در قالب زبانی روشن و امروزی باز می‏‌شناسد. به‌نظر می‏‌رسد این کتاب نیز در آموزه‏‌های طاهری تأثیری بسزا داشته است.
[32]. تالبوت1389، 43.
[33]. همان:4و5.
[34]. طاهری1388ب،43.
[35].(فَذَکِّرْ‌ إِنَّمَا أَنتَ مُذَکِّرٌ‌، لَّسْتَ عَلَیْهِم بِمُصَیْطِرٍ) (غاشیه،21و22).
[36]. احزاب،6.
[37]. طاهری2011الف،174.
[38]. غزل 323 دیوان شمس.
[39]. اعراف،180، اسراء،110، طه،8، حشر،24.
[40]. برگرفته از مقالۀ علی ناصری‌راد.
[41]. طاهری1388الف،124.
[42]. اخلاص.
[43]. حشر،20.
[44]. حشر، 20.
[45]. حدید،4.
[46]. حدید، 4.
[47]. طاهری1388الف،124.
[48]. مائده، 54.
[49]. آل عمران،31.
[50]. بقره/165.
[51]. طاهری1388الف،139.
[52]. همان.
[53]. جلسه دوم کمیته عرفان.
[54]. همان.
[55]. جلسه کمیته دوم عرفان حلقه.
[56]. (وَ للَّهِ الاَسمَاءُ الحْسنى فَادْعُوهُ بهَا..) خدا را نام‌هاى نیکوتر است او را بدانها بخوانید ( اعراف/180).
[57]. بقره، 255 و آل‌عمران،2.
[58]. طه،111.
[59]. صوت طاهری در ezharezohor.blogfa.com.
[60]. مائده، 17.
[61]. طاهری2011ج، 203.
[62]. فجر، 28.
[63]. نجم،14.
[64]. قمر، 55.
[65]. جلسۀ هشتم کمیته عرفان.
[66]. جلسۀ دهم کمیته عرفان.
[67]. جلسۀ نهم کمیته عرفان.
[68]. طاهری2011د،203-205.
[69]. همان.
[70]. همان.
[71]. همان، 205.
[72]. طاهری 1388الف، 58.
[73]. همان،124.
[74]. همان،63.
[75]. همان،106-107.
فهرست منابع : ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. قرآن‌کریم، کلام‌الله، ترجمۀ آیت‌الله مکارم شیرازی، چ3، بیروت، مرکز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی ایران، 1390.
2. طاهری، محمدعلی، اسب تروا، بی‏جا، موسسۀ عرفان کیهانی(حلقه).
3. ــــــــــــــــــ عرفان کیهانی(حلقه)، چ 6، قم، اندیشۀ ماندگار، 1388.
4. ــــــــــــــــــ انسان از منظری دیگر، چ9، بی‌جا: انتشارات عرفان کیهانی، 1388.
5. ــــــــــــــــــ موجودات غیرارگانیک، آمریکا، create Space، 2010.
6. ــــــــــــــــــ انسان و معرفت، ارمنستان، گریگور تاتواتسی، 2011.
7. ــــــــــــــــــ چند مقاله، ارمنستان، گریگور تاتواتسی، 2011.
8. صوت و فیلم طاهری در ezharezohor.blogfa.com.