انرژی منفی چشم
راه های مقابله با انرژی منفی چشم از منظر دینی چیست؟
پاسخ: رسول اکرم(ص) فرمود: «چشم زخم واقعیت دارد و مرد را در قبر و شتر را در دیگ قرار میدهد»، (بحارالانوار، ج 63، ص 26).
کنایه از این که شتر در اثر چشمزخم مریض میشود و صاحبش از ترس تلف شدنش او را ذبح میکند.
از رسول گرامی اسلام روایت شده که آن حضرت روزی از قبرستان بقیع میگذشت. در آنجا فرمود: «به خدا قسم بیشتر اهل این قبرستان به سبب چشمزخم در این جا آرمیدهاند»، (تفسیر منهجالصادقین، ج 9، ص 391).
درمان این مشکل:
الف) یاد کردن خداوند؛ از امام صادق(ع) روایت شده است: «هر کس از سیرت و صورت برادر مسلمانش خشنود شود، خدا را یاد کند؛ زیرا وقتی خداوند را به یاد آورد ضرری به برادر مؤمنش نمیرسد»، (بحارالانوار، ج 60 ، ص 25).
ب ) گفتن «تبارک اللّه احسن الخالقین» امام صادق(ع) فرمود: «کسی که چیزی از برادرش او را متعجب ساخت این جمله را بگوید، زیرا چشمزخم حق است»، (همان، ص 26).
ج ) گفتن «امنتُ باللّه و صلی اللّه علی محمد و آله» پس از آن اثر چشمزخمی خنثی میگردد.
د ) قرائت سوره «ناس» و «فلق» هنگام ترس از چشمخوردن، (همان، ج 92).
ه ) نوشتن سورههای «حمد»، «اخلاص»، «ناس»، «فلق» و «آیةالکرسی» در ورقهای و به همراه داشتن آن، (همان، ص 25).
و ) قرائت سه مرتبه ذکر «ماشاءاللّه لاحول ولا قوة الا باللّه العلی العظیم» به هنگام ترس از چشم خوردن یا چشم زدن، (همان، ص 26).
حرز امام جواد و یا انگشتر حاوی حرز امام جواد بنا به آنچه در روایت آن آمده است به جهت حفظ از بلاها و بدیها و هر چه که انسان از آن می ترسد مفید است، (بحار، ج 50، ص 98) که از جمله آن چشم زخم میتواند باشد گرچه درخصوص چشم زخم در روایت تصریحی نشده
چشم زخم
آیا چشم زخم حقیقت و مبنای علمی دارد؟ راه مقابله با چشم زخم چیست؟
پاسخ: بسیاری از مردم اعتقاد دارند برخی چشمها اثری خاص دارند که در صورت نگریستن به کسی یا چیزی، در آن اثر گذاشته، اگر انسان است، بیمار یا دیوانه گشته، اشیا در هم شکسته میشود. این امر ممکن بوده و قابل انکار نمیباشد.
چشم زخم در آیات و روایات
در عصر پیامبر(ص) میان قبیله بنی اسد بد چشمانی بودند که چشمانشان اثرات به خصوصی در اشیا مینهاد اینان تصمیم گرفتن با چشم خویش پیامبر را صدمه و زیانی بزنند که آیه: "و إنْ یکاد الّذین..."(1) نازل شد.
مرحوم طبرسی میفرماید: "معنای آیه این است که وقتی ذکر (قرآن) را از تو میشنوند، با نظری سرشار از کینه و خشم به تو نظر میکنند، به طوری که میخواهند با نگاه تیزشان تو را بکشند".(2)
حضرت یعقوب به فرزندانش فرمود: "ای فرزندانم! از یک در داخل نشوید و از درهای گوناگون وارد شوید".(3) مفسران نقل نمودهاند که حضرت یعقوب(ع) بیم آن داشت که مردم به فرزندانش رشک برده و مورد چشم زخم واقع شوند،(4) زیرا، این احتمال را میداد که وقتی یازده برادر جوان و رشید با هم وارد بر عزیز مصر شوند، مورد چشم زخم قرار گیرند.
رسول خدا(ص) فرمود: "چشم زخم حقیقت دارد تا آن جا که قلّه کوه را فرود آورد" و امیرمؤمنان میفرمایند: "چشم زخم حق است و توسّل به دعا برای دفع آن نیز حق است".(5).
چشم زخم از جهتِ مبانی علمی
حقیقت مسئله از دیدگاه دانش بشری کاملاً مشخص نمیباشد، هر چند نظریه هایی ابراز شده است، از آن جمله بسیاری از دانشمندان معتقدند در برخی از چشمها نیروی مغناطیسی خاصی نهفته است که کارآیی زیادی دارد، حتی با تمرین و ممارست میتوان آن را پرورش داد.
خواب مغناطیسی از طریق نیروی مغناطیسی چشمها است.
"اشعه لیزر" شعاعی است نامریی و توانسته کاری کند که از هیچ سلاح مخرّبی ساخته نیست. حال پذیرش وجود نیرویی در برخی چشمها که از طریق امواج به خصوصی در دیگران اثر بگذارد، امر عجیبی نخواهد بود.(6)
روح انسان بر اثر ریاضتها به درجهای میرسد که آثاری در جسم بر جای میگذارد، حال جسم گاهی اعضای بدن است که شمشیر و سوزن و میخ و آتش در آن اثر نمیکند و گاهی چشم است که میتواند آثاری را بر جای گذارد که چشم زخم از آن جمله باشد.
پس اگر چه مسئله از جهت علمی کاملاً روشن نمیباشد، اما جایی برای انکار وجود ندارد و نظریههای علمی نمیتواند خلاف آن را ثابت کند.
مرحوم طباطبائی(ره) در ذیل آیه 51 سوره قلم میفرماید: "... مراد از آیه چشم زدن است که نوعی از تأثیرات نفسانی است و دلیل عقلی بر نفی آن نداریم، بلکه حوادثی دیده شده که با چشم زدن منطبق است و روایاتی طبق آن وارد شده، دلیلی ندارد که آن را انکار نموده و بگوییم عقیده خرافی است".(7)
ادعیه مقابله با چشم زخم
در روایات وارد شده که پیامبر برای امام حسن و امام حسین(ع) و این دعا را خواند: "أعیذ کما بکلمات التامة و أسماء اللَّه الحسنی کلّها عامة، مِن شر السامة و الْهامة، و مِن شرِّ کل عینٍ لامة، و مِن شر حاسدٍ إذا حسد؛ شما را به کلمات تامه و اسمای حسنای خداوند از شر مرگ و حیوانات موذی و هر چشم بد و حسود آن گاه که حسد ورزد میسپارم".(8)
حضرت امام صادق(ع) فرمود: "هرگاه بخواهید با هیأتی آراسته و چشمگیر از خانه بیرون روید، معوذتین (قل اعوذ برب الفلق... و قل اعوذ بربّ النّاس...) را بخوانید تا چشمی در شما اثر نکند".(9)
در حاشیه کتاب مفاتیح الجنان، ادعیه چندی ذکر شده است.
پذیرش وجود چشم زخم، نباید آدمی را به دامان خرافه وامور عوامانه سوق دهد. به این نکته توجه داشته باشید که پناه بردن به برخی امورخرافی برای دفع آن خلاف شرع است. از سوی دیگر دامنه تأثیر این گونه امور محدود است و همه عالم هستی در تحت فرمان خدا است.
پی نوشتها:
1. قلم ( ) آیه 51.
2. مجمع البیان، ج 10، ص 341.
3. یوسف (12) آیه 67.
4. این قول به مفسرانی همچون ابن عباس، قتاده و ضحاک نسبت داده شده است.
5. نهج البلاغه، حکمت 400.
6. تفسیر نمونه، ج 24، ص 426.
7. تفسیر المیزان، ج 19، ذیل آیه.
8. تفسیر نور الثقلین، ج 5، ص 400.
9. بحارالانوار، ج 95، ص
انرژی چشم
پرسش:
آیا انرژی موجود در چشم واقعیت دارد؟ این موضوع از منظر قرآن و روایات به چه صورت است؟
مقدمه:
تاثیر چشم و انرژی های مرموز آن از دیر زمان مورد توجه بشر بوده است. شاید نتوان تاریخ دقیقی برای شروع این عقائد یافت اما آنچه مسلم است انسانها در اثر تجربیات روزمرّه و برخی نقلهای تاریخی و دینی به این مطلب اعتقاد پیدا کردهاند هر چند که در این بین خرافاتی نیز راه یافته است که نیازمند پالایش است.
تعریف چشم زخم:
نیروی مرموزی است که در چشم برخی انسانها وجود دارد که ممکن است با یک نگاه مخصوص، طرف مقابل را بیمار یا هلاک کند.(1)
چشم زخم از منظر قرآن کریم
آیا قرآن چشم زخم را پذیرفته است؟
به نظر میرسد در قرآن، آیهای که به صراحت از «چشم زخم» سخن گفته باشد وجود ندارد اما در قرآن آیاتی وجود دارد که در مورد «چشم زخم» به آن استناد شده است از جمله:
1. قرآن کریم در سورهی قلم آیهی 51 میفرماید:
«وَإِن یَکَادُ الَّذِینَ کَفَرُوا لَیُزْلِقُونَکَ بِأَبْصَارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّکْرَ وَیَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ»؛ و مسلماً نزدیک بود کسانی که کفر ورزیدند هنگامی که آگاه کننده (= قرآن) را شنیدند با چشمانشان تو را بلغزانند و میگویند: «قطعاً او دیوانه است.»
شأن نزول آیهی شریفه
الف. برخی مفسران در شان نزول این آیه نقل کردهاند که در مورد گفتار برخی مخالفان ولایت علی(ع) در روز غدیر خُم بود که به پیامبر(ص) (در هنگامی که دست علی(ع) را برای امامت بالا برد) نگاه کردند و گفتند: به چشمان او نگاه کنید مثل چشم دیوانگان میچرخد. پس جبرئیل آمد و آیهی فوق نازل شد.
ب. بعضی مفسران نقل کردهاند که در قبیلهی بنی اسد افرادی بودند که قدرت چشم زخم داشتند و برخی از آنها میخواستند پیامبر(ص) را چشم زخم بزنند که آیهی فوق به این مناسبت نازل شد.(2)
بررسی:
با توجه به سیاق و لحن آیه که میفرماید: «نزدیک است که کافران با چشم، تو را بلغزانند» میتوان از میان اقوال، این قول را پذیرفت که: «این آیه کنایه از نگاههای بسیار غضب آلود است مثل اینکه میگوئیم فلان کس آنچنان بد به من نگاه کرد که گویی میخواست مرا با نگاهش بخورد یا بکشد»(3)
و آیه در مقام بیان نوعی نگاه خشم آلود، و چشم غرّه رفتن است به طوری که طرف مقابل را بترساند و از جای خود بلغزاند و از میدان بِدَر کند.
2. در سوره یوسف آیهی 67 میفرماید:
«وَقَالَ یَا بَنِیَّ لاَ تَدْخُلُوا مِن بَابٍ وَاحدٍ وَادْخُلُوا مِنْ أَبْوَابٍ مُّتَفَرِّقَةٍ...»(4)
در آیه شریفه آمده که حضرت یعقوب(ع) از فرزندش میخواهد که از یک در وارد نشوند بلکه از چند در وارد شوند علت این امر چیست؟
«گروهی از مفسران گفتهاند: علت این بوده که برادران یوسف از جمال کافی بهرهمند بودند (اگر چه یوسف نبودند ولی برادران او بودند) و هم قامتهای رشید داشتند، و پدر نگران بود که جمعیت یازده نفری که قیافههای آنان نشان میداد از یک کشور به مصر آمدهاند، توجه مردم را به خود جلب کنند، او نمیخواست از این راه چشم زخمی به آنها برسد.
بخشی از این چشم زخم، حق است و از نظر علمی نیز بوسیلة سیاله مغناطیسی مخصوصی که از چشم بیرون میپرد، قابل توجیه میباشد، هر چند عوام الناس آنرا با مقدار زیادی از خرافات آمیختهاند.»(5)
چشم زخم از منظر عقل و علم:
اثر عمیق چشم در دیگران که موجب هلاکت یا بیماری آنها شود از نظرعقلی محال نیست. چه اینکه بسیاری از دانشمندان امروز معتقدند در بعضی از چشمها نیروی مغناطیسی خاصی نهفته شده که کارایی زیادی دارد حتی با تمرین و ممارست. میتوان آن را پرورش داد. خواب مغناطیسی از طریق همین نیروی مغناطیسی چشمهاست.
در دنیایی که «اشعهی لیزر» که شعاعی است نامرئی، میتواند کاری کند که از برخی سلاحهای مخرب ساخته نیست؛ پذیرش وجود نیروی در بعضی از چشمها، که از طریق امواج مخصوص در طرفِ مقابل اثر بگذارد چیز عجیبی نخواهد بود.
و بسیاری نقل کردهاند که افرادی را دیدهاند که دارای این نیروی مرموز چشم بودهاند(6) بنابراین این امور از نظر عقل و علم ممکن است.
چشم زخم از دیدگاه روایات:
در نهج البلاغه میخوانیم: «العین حق و الوتی حق»(7)
«چشم زخم حق است و توسل به دعا برای دفع آن نیز حق است»
در برخی روایات از امام صادق(ع) نقل شده که برای جلوگیری از چشم زخم (توسط خود انسان) یا چشم خوردن سه مرتبه بگویند: «ما شاء الله لاقوة الا بالله العلی العظیم»(8)
و در برخی روایات دیگر حکایت شده است که ذکر خدا را بگوید کافی است.(9)
جمع بندی و نتیجهگیری:
در قرآن کریم به صراحت از «چشم زخم» سخنی به میان نیامده است، ولی در روایات اشاراتی به این نیروی مرموز چشم شده است، و از نظر عقل و علم نیز مانعی جهت پذیرش «چشم زخم» نداریم اما باید توجه داشت که این مطالب به معنای پذیرفتن همه خرافاتی که در این زمینه رایج است، نمیباشد.
به عبارتی انسان نمیتواند کسی را متهم به داشتن «چشم زخم» (چشم شوری) کند؛ و از طرف دیگر برای نجات از «چشم زخم» نمیتوان هر راه حل خرافی را پذیرفت و دنبال کرد.
پاورقی:
1 . تفسیر نمونه، ج 24، ص 424.
2. تفسیر صافی، فیض کاشانی، ج 5، ص 215 (روایت اول را از کافی و دومی را از مجمع البیان نقل میکند)
3. ر.ک: تفسیر نمونه، ج 24، ص 429.
4 . و گفت: «ای پسران من، از یک در وارد نشوید، و از درهای مختلف وارد شوید؛ و هیچ چیزی را که از طرف خدا (حتمی شده) است از شما دفع نمیکنم.
5 . تفسیر نمونه، ج 13، ص 29.
6 . تفسیر نمونه، ج 24، ص 426.
7 . نهج البلاغه، حکمت 546.
8 . ر.ک: مکارم الاخلاق، طبرسی(ره)، ص 445 و بحارالانوار، ج 63، ص 26.
9 . بحارالانوار، ج 63، ص 25.