شیوه سخن گفتن از نظر قرآن

انسانی که در زندگی احساس تنهائی عمیق می کند و به خدا اتکائی ندارد به حرف مفت زدن روی می آورد.
✅ گاهی انسان حرف مفت می زند چون خود شیفته است. خود شیفتگی نشانه عدم سلامت روانی و نوعی رذیلت اخلاقی است.
✅ خود نمائی عامل دیگری است که باعث حرف مفت زدن می شود.
✅ تنبلی نیز عامل دیگری است که آدم را به حرف مفت زدن می کشاند.

🔴روش سخن گفتن در قرآن چگونه تبیین شده است؟❓

1️⃣ محکم و مستدل حرف بزنید:
🌷«یا ایهَا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللهَ وَ قُولُوا قَوْلاً سَدیدًا» (احزاب/70) ؛ اى کسانى که ایمان آورده ‏اید، از خدا پروا کنید و سخنى درست و استوار گویید.

2️⃣ در سخن گفتن مواظب باشید؛ چرا که تمام سخنانتان نوشته میشود
🍃«وَ إِنَّ عَلَیکُمْ لَحافِظینَ. کِراماً کاتِبین» (انفطار10ـ 11)؛ و قطعاً بر شما نگهبانانى [گماشته شده‏] اند. [فرشتگان‏] بزرگوارى که نویسندگان [اعمال شما] هستند.

3️⃣ سخن گفتن نباید همراه با ناله و نفرین و یا اف گفتن و … باشد زیرا در قرآن کریم از این گونه تکلم کردن و سخن گفتن نهی شده است. مثلاً درباره سخن گفتن با پدر و مادر میفرماید:
🌷«… وَ قُلْ لَهُما قَوْلًا کَرِیما؛ و گفتار سنجیده و بزرگوارانه به آنها (پدر و مادر) بگو و… »

4️⃣ سخن گفتن نباید با داد و فریاد همراه باشد، مگر در جائی که انسان مورد ظلم و ستم قرار گرفته باشد:
🍃«لا یُحِبُّ اللَّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلاَّ مَنْ ظُلِم؛ (نساء/ 148 ) . در آیه دیگری میفرماید: «َ وَ اغْضُضْ مِنْ صَوْتِکَ إِنَّ أَنْکَرَ الْأَصْواتِ لَصَوْتُ الْحَمِیر ،…؛( لقمان/ 19 ) از صدای خود بکاه (و هرگز فریاد مزن) که زشتترین صداها صدای درازگوشان است»،

5️⃣سخن گفتن باید با نرمی باشد،
🌷«فَقُولا لَهُ قَوْلًا لَیِّناً لَعَلَّهُ یَتَذَکَّرُ أَوْ یَخْشى‏ ؛ ولی به نرمی با او (فرعون) سخن بگویید؛ شاید متذکر شود، یا (از خدا) بترسد!».

6️⃣ با پدر و مادر بزرگوارانه سخن بگویید
🍃«… وَ قُلْ لَهُما قَوْلاً کَریمًا» (اسراء/23)؛ به آنها(والدین) «اوف» مگو و به آنان پرخاش مکن و با آنها سخنى شایسته بگوى.

7️⃣با مردم به نیکی سخن بگویید
🌷«… وَ قُولُوا لِلنّاسِ حُسْنًا … .» (بقره/83)؛ … و با مردم [به زبانِ‏] خوش سخن بگویید …

8️⃣ سخن گفتن باید صادقانه باشد:
🍃«….ِ وَ الصَّادِقِینَ وَ الصَّادِقاتِ ……لَهُمْ مَغْفِرَهً وَ أَجْراً عَظِیماً ( احزاب/ 35)
مردان راستگو و زنان راستگو و … خداوند برای همه آنها مغفرت و پاداش عظیمی فراهم ساخته است».

✅ محتوای سخن باید از امراض و بیماریهای اخلاقی پاک باشد.

✅ در سخن گفتن باید سعی شود که محتوای سخن از امراض و بیماریهای اخلاقی که غالباً زبان انسان به آنها آلوده میشود، مبرّا و پاک باشد. برخی بیماریهای زبان عبارتند از: دروغ، غیبت، تمسخر دیگران و آنها را با القاب زشت صداکردن.

✅ باید از سخن گفتن در جایی که زمینه انگیزههای فاسد و امراض گوناگون میشود خودداری کرد.

✅ انسان باید سخنانش مزّین به صفات پسندیده و خوب باشد.